El Cuélebre de Xetinu

El cuélebre yía un animal mitolóxicu, una amestura ente culuebra ya dragón. El sou cuerpu ta cubirtu d'escamas ta duras cumu'l fierru, solu hai tres llugares débiles, unu yía'l gannuelu ya los outros son los dous gueyos. Tien un aspeutu qu'espavorece a cualquiera, encluso al más valiente, amás el cuélebre se alimenta de reses ya d'humanos, asina que cumu pa nun burrantarlu. Puede habitare'n cuevas, en viescas ou'n riéus.

Cuandu yía vieyu'l cuélebre tien unas escamas mui estoxadas ya'l sou cuerpu yía mui pesáu pur esu l'animal marchase a la "Mar Tapada", un llugar onde viven toos los cuélebres vieyos protexiendu una inmensa ayalga.

Se creye qu'un annu en Xetinu, un pueblu al norte de la pruvincia de Llïón, chegóu unu d'estos cuélebres. Aquel Xunu, cumu toos los annos, xubían las merinas de la estremadura pa pastar nos frescos pastos del norte.

Unu de los rebaños tenía cumu destín el pueblu de Xetinu, eiquí la xente apreciaba asgaya a los pastoures ya pur esu siempres facíase una festa cuandu chegaban. Peru esti annu nun había naide pulas caies ya los pastoures paecióules estrannu, ata qu'el alcalde esplicoules qu'había chegáu un mostru al pueblu que toos los días xantabase parte del ganáu de los vecinos ya que vivía nel Fayéu del Monte Faedo, estu yera un problema pa los pastoures yá que necesitaban cruciare pur eillí pa chegare a los pastos ya amás las suas merinas taban en peligru.

Unu de los pastoures estremennos tuvo una ideya, cumu'l cuélebre solu xantaba'l ganáu del pueblu cuandu tenía fame, albidróu que lu miyor yera qu'enxamás tuviera fame'l mostru, pur esu se ofrecióu pa chevare al cuélebre un caldeiru de lleite tolos días pa fartarlu.

El pastour xubióu al llugar onde cazaba la bestia ya aguardóu faciendu sonare la sua frauta, cuandu apaecióu'l cuélebre el pastour se aterrerizóu peru quedóuse quietú ya cuntinuó cun la frauta, yera ablucante, funcionó'l sou plan. Dende entós el pastour chevabale al cuélebre'l sou alimentu. La allegría tornóu a Xetinu ya las oveyas pastaban selemente pulos campos.
Cun la seronda los pastoures marcharonun pa la Extremadura ya'l cuélebre entru na sua cueva pa nun salire ata primaveira.
L'hibiernu finóu, las reses tornaronun a pastare ya'l cuélebre espertóu xantandu tou lu que taba nel sou camín. En branu chegaronun los pastoures del sur, ya'l mesmu pastour valiente del annu anterior chevóule de nuevu al cuélebre un caldeiru de lleite mentantu tocaba la frauta. El cuélebre reconnocióu la música ya fou pula sua comida. La tierra tremóu cuandu la bestia chegóu, ya'l caldeiru, que taba nun cuestu, cayóuse.
El cuélebre se enfurrunnóu ya ruxióu, al pastour nun dioule tiempu de fuyire purque l'animal atrapialu cula sua calaxa estrociandule tou'l cuerpu, pero al tragare, el cuchiellu que'l pastour chevaba nel cintu, rachóu tou'l gannuelu al cuélebre.
Na montaña provocouse una truna qu'escargóu llitros d'augua creyandu una enriada qu'arrastróu'l cuerpu del cuélebre muertu a dalgún llugar, naide sabe onde.

Dalgunas presonas albidran que la corriente chevoule a la "Mar Tapada", esi llugar onde habitan los cuélebres vieyos protexiendu la sua ayalga.

Bibliografía

GONZÁLEZ GONZÁLEZ, F. Leyendas de León, Diario de León, 1999.